De Nederlandse waterschappen staan de komende jaren voor een flink aantal uitdagingen. Grotere projecten en toenemende politieke en maatschappelijke druk zijn daar slechts enkele voorbeelden van. Gert Dingemanse, Senior Consultant en expert op het gebied van waterschappen, ziet vooral drie belangrijke thema’s waar waterschappen zich de komende jaren in moeten ontwikkelen.
DOOR: GERT DINGEMANSE
AllSolutions
De wereld van waterschappen is volop in beweging. Door onder andere pompen te plaatsen en dijken te versterken, zorgen de 21 waterschappen in Nederland voor droge voeten en schoon water. Ze beheren, onderhouden en zuiveren ons water. Ieder waterschap pakt dat op zijn eigen manier aan. Waterschappen die kustgebieden beheren, verschillen qua identiteit en werkzaamheden sterk van waterschappen in Oost-Nederland. Bovendien is de koers per waterschap ook afhankelijk van de politieke partijen die het dagelijks bestuur vormen.
Desondanks zijn er ook thema’s waarmee alle waterschappen de komende jaren te maken krijgen. Projecten worden daarnaast groter in omvang. Verder is er de druk vanuit de politiek en de maatschappij om bij te dragen aan een energieneutrale en klimaatbestendige toekomst. En er wordt een actievere rol van de waterschappen gevraagd; minder achteraf controleren en meer vooruitkijken. Daardoor wordt het belangrijker om meer actueel inzicht te creëren, tijdig te kunnen rapporteren over inkomsten en uitgaven en processen efficiënter in te richten om kosten te besparen. In drie thema’s schets ik waar de uitdagingen liggen voor alle waterschappen in Nederland.
Waterschappen hebben honderden medewerkers in dienst, maar zij werken lang niet allemaal op kantoor. Zij zorgen er ook voor dat de waterzuiveringsinstallaties blijven draaien of staan met de laarzen in het veld. Al die medewerkers wisselen onderling informatie uit door te bellen, mailen en vergaderen. Maar het ontbreekt vaak aan inzicht in de voortgang, werkzaamheden en de tijd en kosten van projecten. Door het gebrek aan inzicht verloopt de samenwerking tussen collega’s stroef.
Maar ook de onderlinge samenwerking tussen waterschappen kan worden verbeterd. Vaak stuiten ze op dezelfde problemen, maar lossen ze die afzonderlijk van elkaar op. Terwijl ze door kennis te delen over projecten en dagelijkse werkzaamheden bijvoorbeeld logistiek, administratie en inkoop veel efficiënter kunnen inrichten.
Om hun werkzaamheden uit te voeren, heffen waterschappen belasting. Alle investeringen worden nauwkeurig bijgehouden in de financiële administratie. Maar het wordt steeds lastiger om overzicht te houden door projecten die toenemen in aantal en omvang. Vaak vergt de administratie ook veel handmatig werk, waardoor het een foutgevoelig proces is. En het wordt steeds belangrijker om tegenover burgers te verantwoorden hoe waterschappen met belastinggeld maximale maatschappelijke waarde creëren.
Waterschappen hebben daarom behoefte aan een manier om alle financiële processen op orde te brengen. Eenvoudig planningen en begrotingen opstellen. Zorgen voor correcte cijfers en weten waar ze vandaan komen. En in plaats van terugkijken ook vooruit kunnen kijken. Wat is de verwachte waterschapsbelasting? Wat gebeurt er als we een waterzuiveringsinstallatie over twee jaar renoveren? Komen we uit op het oorspronkelijk budget?
Waterschappen moeten steeds flexibeler worden om in te spelen op politieke en maatschappelijke ontwikkelingen. Er wordt van ze verwacht dat ze niet alleen terugkijken, maar ook een visie op de toekomst ontwikkelen. Op korte en lange termijn. Voor de hele organisatie en op projectniveau. Enkel sturen op cijfers uit het verleden is dus geen optie. Daarom hebben waterschappen behoefte aan actuele cijfers om de juiste beslissingen te nemen. Wat heeft onderhoud nu precies gekost? Kunnen we dat efficiënter inrichten? Liggen we op schema met een project? Zijn er voldoende mensen en middelen om deadlines te halen? Met realtime inzicht zijn waterschappen in staat om snel bij te sturen.
De bovenstaande thema’s zijn sterk met elkaar verbonden. Daarom is het belangrijk om ze niet los, maar samen aan te pakken. Geen losse eilandjes, maar één integrale oplossing om sneller te schakelen. Daardoor creëren waterschappen een omgeving waarmee ze medewerkers, afdelingen, partners en leveranciers aan elkaar knopen. Een soort ecosysteem om sneller en efficiënter te opereren.
Dat kan met een open digitaal platform dat alle operationele systemen en andere tools verbindt. Waterschappen hoeven daardoor niet meer handmatig informatie over te hevelen tussen systemen. Door bijvoorbeeld het HR-systeem, de tijdregistratie en salarisadministratie te koppelen wordt het uitbetalen van medewerkers een stuk efficiënter. Maar ze delen ook eenvoudiger kennis en informatie met andere waterschappen, partners en leveranciers. Zo halen waterschappen data veilig, snel en op een eenduidige manier uit alle systemen.
Met een open platform slagen waterschappen erin samenwerking te versterken, de financiële administratie efficiënter in te richten en de organisatie te sturen op realtime en betrouwbare informatie. Zo laten waterschappen niet alleen het water, maar ook processen, innovatie en samenwerking stromen.
De komende tijd zullen we dieper ingaan op de drie thema´s voor het waterschap van de toekomst. Wilt u meer weten, of heeft u vragen? Neem dan gerust contact op met Gert via het nummer 0348-430 110!